CUDA SIĘ ZDARZAJĄ

 ..z notatek Dziadka:

„TEOFILA ROTTER"

Wyszła za mąż za Kazimierza Szydłowskiego – profesora gimnazjalnego ( tak to się wówczas nazywało). Pamiętam ją jako panią dumną, z góry traktującą wszystkich ( w tym moją babkę, nie mówiąc już o matce, o której w jej domu nie wolno było nawet mówić! Nie potrafiła „wybaczyć” jej „hulaszczego trybu życia”, a głównie tego, że związała się z żydem. Dla rodziny Rotterów, wejście w pararelę z „komediantką”, było już dostatecznym skandalem, a z żydem- to już zupełnie nie do pomyślenia!)

Z tego małżeństwa dwoje dzieci:

Adam Szydłowski - absolwent W.S. Eksportowej we Lwowie. Wywieziony do ZSRR za działalność endecką. Zaginął bez wieści.

 Irena Szydłowska- absolwentka lwowskiego konserwatorium.

Wyjechali ze Lwowa w 1944 – uciekając razem z Niemcami.”

          

                     Teofila Szydłowska zd. Rotter

drzewko z księgi rodzinnej Dziadka

Tyle z zapisków Dziadka dotyczących siostry jego dziadka.

 

Jednak nastąpił ciąg dalszy.

   Jest rok 1988. W domu unoszą się w powietrzu niezliczone historie rodzinne, biurko Dziadka zawalone starymi papierami i zdjęciami osób tak bardzo prze niego kochanych. To był czas powstawania księgi rodzinnej pozostawionej mi w spadku, prawie przy każdej okoliczności, pomiędzy sznyclem a dziennikiem padały hasła rodzinne, imiona, sytuacje i domniemania dalszych losów.

W tym samym czasie mój tata wyjechał do NRD ( kraju, którego już nie ma 😊 ) a moja Mama , jako przykładna była żona zrezygnowała z pracy w telewizji regionalnej ( którą bardzo lubiła) aby przyjąć stanowisko Taty w Navimorze i tym samym przytrzymać mu posadę na czas pobytu w Berlinie.

Poznała tam m. innymi "Roling Stona" – dobrego kumpla Taty, który opowiadał o jakimś postępowaniu spadkowym w swojej rodzinie. W luźnej rozmowie padło nazwisko Teofili Rotter i informacja o ciotce Irenie z Zakopanego.

Mama z wypiekami na twarzy wróciła do domu z przypuszczeniem graniczącym z pewnością, że to TA Irena, którą w rodzinie uważano za zmarłą.

Dziadek długo nie dał się namawiać i w końcu napisał do rzeczonej Ireny list.

Odpowiedź przyszła szybko; pierwsze słowa listu zaparły dech w piersiach :

„Kochany Rysiu- myślałam, że nie żyjesz”!

Cóż to musiało być za przeżycie dla niego! Po 40 przeszło latach dostaje list od swojej Ciotki, której losy tak tragicznie się pisały w wyobraźni najbliższych w oparciu o szczątkowe informacje.

Niewiele później Dziadkowie wybrali się z wizytą do rzeczonej Ciotki- spodziewali się leciwej staruszki, ledwo trzymającej się na nogach z urokliwymi przejawami demencji. Jakież było zdziwienie ( szczególnie mojej Babci!) , kiedy spotkali starszą panią , skromnie acz elegancko ubraną , uczesaną a z taką ilością energii i młodzieńczego entuzjazmu do życia co ich bardzo zawstydziło.

Ciocia Irena miała świetną pamięć, jak z karabinu maszynowego strzelała datami, nazwiskami i faktami , w czym przyczyniła się w znacznym stopniu do rozbudowania drzewka Rotterów i Pełków. Dzięki jej opowieściom okazało się m.innymi, że rzeczony "Rolling Stone" jest naszym krewnym poprzez jego mamę Julię Krzyżańską.

Sama mieszkała skromnie( na granicy ubóstwa) w Zakopanem na pl.Zwycięstwa 5 na urokliwym poddaszu. Głodowa emerytura wcale nie przeszkadzała jej w pozostaniu elegancką: do obiadu miała w zwyczaju zmieniać sukienkę, zawsze z nienaganną fryzurką i życzliwym uśmiechem na twarzy.

Przyjechała do nas raz- pamiętam jak Dziadek wyrwał kartkę z Rodzinnej Księgi z adnotacją o Irenie i ich ucieczce z Niemcami- nie chciał jej urazić.

Byłam nią oczarowana podwójnie: uroczą i ciepłą osobowością i tym, że widzę kogoś kto powstał niejako utkany z rodzinnych opowieści. – cudownie odnaleziona Ciocia .

Sama byłam u niej dwa razy: mieszkała w Zakopanem na urokliwym poddaszu willi przy pl. Zwycięstwa 5. Żałuję, że w tamtym czasie jeszcze nie byłam owładnięta chorobą zwaną genealogią – tyle pytań pozostało bez odpowiedzi. Pytań nie tyle dotyczących faktów- te powoli odkrywam w archiwach- ile o samą codzienność, o to w kim się kochała, jakie miała marzenia;

 o to jaka była pogoda w dniu opuszczania ukochanego Lwowa….

A oto i notatka Dziadka z tegoż cudu, prostująca całą historię:

 „W 1988r trafiłem na ślad Ireny Szydłowskiej. W 1944 uciekli do Krakowa, po czym osiedlili się w Zakopanem. Tam zmarła Teofila ( 1944r), potem Kazimierz.

Irena była dyrektorem tamtejszej Szkoły Muzycznej.

Okazuje się, że Adam, wywieziony i skazany na 10 lat obozu pracy -zwolniony z lagru na Katymie – dotarł do oddziałów W.P. w ZSRR- wcielony do Korpusu gen. Maczka, w randze por. W.P.- walczył do końca wojny. Osiedlił się w Londynie, gdzie zmarł.”

.             

      Kazimierz Lubicz Szydłowski ostatnie zdj                     Teofila i Irena Zakopane

           

                                               Adam i Irena                                    Irena lata 60-te

Sama Irena zmarła w 01.03.1998r i jest pochowana na zakopiańskim cmentarzu wraz ze swoimi rodzicami.

Jakiś czas temu dorwałam się do metrykaliów Lwowa i natrafiłam tam na 

akt ślubu Teofilii i Kazimierza , który wzięli 7 maja 1904r w kościele św. Anny we Lwowie

i akt urodzenia Artura Szydłowskiego ur.14.04.1905r, chrzczony w kościele sw. Anny we Lwowie

                       Póki co Ireny nie znalazłam.. do dzisiejszego dnia :) 

Jak widać ciocia Irena urodziła się 24.07.1906 roku a ochrzczona została w kościele św. Mikołaja.

Problem ze znalezieniem jej wynikał ze zmiany miejsca zamieszkania jej rodziców: wcześniej mieszkali na ulBoczkowskiej 5 ( obecna Odeska), kiedy narodziła się Irena mieszkali już na Jabłonowskich 2 ( obecnie Szota Rustaweli) gdzie parafia była przy kościele św.Mikołaja- obecnie jest tam Cerkiew Prawosławna.

Niestety również znalazłam akt zgonu Artura Szydłowskiego, który zmarł na cholerę 7.10.1905r. 

Wobec powyższego, moje założenie , że Artura nazywali w domu było błędne, tym bardziej, że 

Adam urodził się 3.08.1909r ! Był młodszym bratem Ireny :)

Ochrzczony w tej samej parafii do Irena. 

Z tego dokumentu wynika również, że Państwo Szydłowscy znowu się przeprowadzili, tym razem na ul. Zieloną 8.

Jak widać przeprowadzki nie służą genealogom :)

             Mam nadzieję, że już rodzina Szydłowskich w komplecie !